Dla pacjentów

Dla pacjentów

Mikrobiota jelitowa to wszystkie mikroorganizmy, które bytują w przewodzie pokarmowym człowieka. Są to przede wszystkim bakterie i wirusy, ale także grzyby i archeony. Mikrobiomem jelitowym nazywamy z kolei cały zestaw genów, który znajduje się w przewodzie pokarmowym człowieka (są to zatem geny ludzkie – ze złuszczających się komórek przewodu pokarmowego, geny bakteryjne, wirusowe, grzybicze, itp.). Cały ekosystem mikrobioty jelitowej to ewolucyjnie wypracowany zestaw mikroorganizmów, które oddziałują z człowiekiem na zasadzie symbiozy (mutualizmu bądź komensalizmu).

Wiedza na temat funkcji i patologii wynikających z różnego składu mikrobioty jelitowej doprowadziła do koncepcji przenoszenia składu jelit od zdrowych ludzi do ludzi chorych. Transplantacja mikrobioty jelitowej (ang. fecal microbiota transplantation) była stosowana już w starożytnych Chinach, a reaktywowana została w latach 50 XX wieku. Postęp technologii, szczególnie opisywania i odkrywania funkcji mikroorganizmów jelitowych, głównie za pomocą metod diagnostycznych niezależnych od hodowli (m.in. dzięki sekwencjonowaniu następnej generacji) doprowadził do błyskawicznego postępu w rozumieniu zadań mikrobioty jelitowej. Odkryto, że wiele chorób, stanów patologicznych, schorzeń jest zależnych od mikrobioty jelitowej.

Jak działa mikrobiota jelitowa w zakażeniach Clostridioides difficile?

Chociaż mechanizm nie został jeszcze dokładnie ustalony, uważa się, że FMT działa poprzez odtworzenie różnorodności mikrobiomu jelitowego pacjenta typowymi mikroorganizmami, które znajdują się w przewodzie pokarmowym zdrowych ludzi. W sposób konkurencyjny wypierają one z przewodu pokarmowego (poprzez „zabieranie miejsca” – nisz jelitowych oraz pokarmu) C. difficile.

W zdrowej mikrobiocie jelitowej C. difficile konkuruje z wieloma różnymi gatunkami bakterii. Leczenie antybiotykami zakłóca jednak ten ekosystem, zabijając bakterie mające wpływ ochronny. Dochodzi do utraty „oporności kolonizacji”. C. difficile tworzy zarodniki odporne na antybiotyki i jako patogen w przewadze, który wygrał z konkurencją, zagnieżdża sie w jelitach i wytwarza toksyny, które wywołują typowe objawy zakażenia – ciężką biegunkę, ból brzucha i często gorączkę. Dzięki transferowi bakterii ze stolca zdrowego dawcy, C. difficile ponownie zostaje pokonany.

Chociaż FMT jest atrakcyjnym narzędziem do leczenia zakażeń C. difficile, istnieje również pewne ryzyko. Stolec to złożona żywa mieszanka bakterii i innych organizmów. Chociaż dawców kału bada się bardzo dokładnie pod kątem znanych czynników zakaźnych, zawsze istnieje ryzyko, że testy mogą nie wykryć jakiegoś patogenu lub pojawi się inny, nie badany patogen. Istnieje również ryzyko związane z metodą podania FMT – za pomocą kolonoskopii, gastroskopii, wlewki doodbytniczej, sondy nosowo-dwunastniczej lub nosowo-żołądkowej. Najbezpieczniejszą opcją wydają się być kapsułki z FMT. Wobec powyższego ważne jest, aby wytwarzać preparat według ścisłego reżimu i najwyższych standardów. Human Biome Institute powstał z myślą stosowania jeszcze bezpieczniejszych rozwiązań niż mówią światowe zalecenia. Dbamy o jakość.

Jak przygotować się do zabiegu FMT?

Lekarz, który Cię leczy przekaże Ci wszystkie niezbędne informacje odnośnie leczenia za pomocą FMT. Najczęściej, jeśli Twój stan na to pozwala przed wykonaniem zabiegu FMT stosuje się minimum czterodniową kurację wankomycyną, odstawia się antybiotyk i wykonuje oczyszczanie jelita środkami przeczyszczającymi, najczęściej osmotycznie czynnymi (makrogole), aby zmniejszyć ładunek bakteryjny C. difficile w jelitach i do tak przygotowanych jelit aplikuje się w zależności od metody i drogi podania mikrobiotę jelitową. Zabieg nie wymaga specjalnego przygotowania poza opisanym powyżej. Po zabiegu można wrócić do normalnej, zdrowej diety i należy unikać czynników, które mogą doprowadzić do nawrotu zakażenia (np. antybiotyków, zanieczyszczonych powierzchni).

Jak zabezpieczyć się przed nawrotem zakażenia C. difficile po zabiegu FMT

Jeśli niedawno przeszedłeś przeszczepienie mikrobioty jelitowej z powodu zakażenia C. difficile, Twój lekarz prowadzący poinformował Cię o możliwych tymczasowych, chwilowych skutkach ubocznych, takich jak nudności, wzdęcia i łagodne skurcze brzucha, kruczenia, krótkotrwała biegunka. Jeśli masz jakiekolwiek uwagi lub zauważyłeś/aś uporczywe, nietypowe zmiany w swoim zdrowiu lub doświadczasz nietypowych, negatywnych objawów po FMT, natychmiast powiadom o tym swojego lekarza.

Kto może otrzymać przeszczep mikrobioty jelitowej?

Standardowym, niewymagającym zgód komisji bioetycznej, uznanym przez światowe towarzystwa mikrobiologiczne i chorób zakaźnych wskazaniem do leczenia za pomocą FMT jest nawrotowe i/lub ciężkie zakażenie C. difficile. Uwspólniając wytyczne europejskie i amerykańskie, do zabiegu FMT, który może zostać wykonany bez dodatkowych procedur administracyjnych kwalifikują się pacjenci:

  • z nawrotem C. difficile wymagającym hospitalizacji,
  • po co najmniej dwóch wcześniejszych epizodach zakażenia C. difficile, które niekoniecznie wymagały hospitalizacji,
  • z umiarkowanego stopnia infekcją C. difficile nieodpowiadającą na minimum tydzień leczenia wankomycyną,
  • z ciężkim zakażeniem C. difficile lub rzekomobłoniastym zapaleniem jelita grubego, które nie odpowiadają na minimum dwa dni leczenia wankomycyną.

rekomendacje lek. zakaźników 2020

Jak znaleźć ośrodek wykonujący transplantacje mikrobioty jelitowej?

Zadzwoń do nas lub napisz i podaj swoje miejsce zamieszkania. Wskażemy najbliższą placówkę, która wykonuje zabiegi transplantacji mikrobioty jelitowej z użyciem preparatów Human Biome Institute w zakażeniach Clostridioides difficile oraz wskazaniach eksperymentalnych w ramach badań klinicznych.

Najczęściej zadawane pytania:

    Nie. Aby zapewnić bezpieczne i odpowiednie stosowanie preparatów mikrobioty jelitowej oraz zapewnić zgodność użycia z rekomendacjami światowych towarzystw naukowych, zapewniamy materiał wyłącznie jednostkom medycznym do podawania w warunkach szpitalnych. Aby znaleźć lekarza i szpital w pobliżu, który już wykonuje FMT zadzwoń do nas lub napisz. Oprócz współpracy ze szpitalami państwowymi pomagamy nowym szpitalom, także prywatnym w zapewnianiu swoim pacjentom FMT. Każdy gastroenterolog czy lekarz chorób zakaźnych powinien być w stanie zapewnić FMT, biorąc pod uwagę naszą działalność i szeroko dostępny program stosowania FMT w leczeniu C. difficile. Udostępniamy też materiał do FMT w innych wskazaniach klinicznych, ale tylko w przypadku posiadania zgody komisji bioetycznej na badanie kliniczne.
    Tylko w ramach badania klinicznego. Zgodnie z zasadami sztuki medycznej szeroko i otwarcie można wykonywać zabiegi lecznicze w udokumentowanych naukowo wskazaniach, kiedy dane terapie znalazły się w wytycznych leczenia danej choroby. Obecnie jedynie w przypadku zakażeń C. difficile zastosowanie FMT bez dodatkowych zgód jest możliwe. W każdym innym wskazaniu klinicznym potrzebna jest zgoda komisji bioetycznej. Tylko po jej uzyskaniu i przesłaniu nam udostępnimy materiał do FMT i zabieg będzie możliwy do wykonania.

    Human Biome Institute współpracuje obecnie z badaczami w celu przeprowadzenia badań klinicznych. Badania te mają na celu leczenie szerokiego zakresu wskazań, w tym zapalnych chorób jelit, chorób metabolicznych, alergii pokarmowych, stwardnienia rozsianego czy depresji. Pomagamy badaczom w pisaniu wniosków grantowych. Wspieramy nowoczesne terapie. Wszystko musi odbywać się zgodnie z prawem oraz dobrymi praktykami w medycynie.
    Jeżeli będziesz leczony w państwowej placówce zabieg nie będzie Cię kosztował nic. Szpital, w ramach rozliczeń z Narodowym Funduszem Zdrowia może zakupić jakąkolwiek terapię, którą uzna za słuszną. Powinien, jeżeli jest taka potrzeba, pozyskać także FMT do leczenia pacjentów z odpowiednimi wskazaniami. NFZ zwraca szpitalowi pieniądze za leczenie pacjenta. Koszt preparatu do FMT stanowi około połowy wyceny leczenia zakażeń C. difficile, jest to zatem leczenie opłacalne dla szpitala.

    Jeżeli leczysz się w placówce prywatnej poniesiesz koszt preparatu oraz sprzętu i pracy personelu – ceny te zależą bezpośrednio od placówek leczących. Na pewno wykonanie FMT udostępnionego przez Human Biome Institute się opłaci. Gdybyś sam pokrywał wszystkie koszty badania dawcy i przetwarzania materiału wyniosłoby to ponad 6000 zł plus sprzęt i koszty personelu. W związku z faktem, iż działamy według zunifikowanych standardów i robimy to na dużą skalę nasza cena jest konkurencyjna i o wiele niższa.
    Nasze preparaty mikroflory jelitowej pochodzą od zdrowych dawców, którzy przeszli szereg badań przesiewowych, w tym ponad 100-punktowy kwestionariusz zdrowotny i ponad 30 badań krwi i kału. Nasi dawcy są stale monitorowani i ponownie kontrolowani w stałych okresach czasu. Dawca badany jest zawsze minimum dwukrotnie zanim materiał pochodzący od niego zostanie udostępniony do leczenia. Spełniamy nie tylko normy określone przez międzynarodowe towarzystwa naukowe, ale także dużo więcej. Wszystko po to by materiał był maksymalnie bezpieczny i jednocześnie skuteczny.
    Rozpoczęliśmy przygodę z Human Biome Institute, gdyż było to naturalne rozszerzenie naszych badań naukowych nad mikrobiotą jelitową. Wykonując wiele lat zabiegi FMT i badając je zarówno w ocenie klinicznej jak i czysto naukowo widzieliśmy potencjał, skuteczność i bezpieczeństwo leczenia za pomocą FMT. Potrzeby pacjentów skłoniły nas do stworzenia jednostki, która przy maksymalnym bezpieczeństwie preparatów przygotuje je najlepiej jak można, aby zachować zdrowy repertuar mikroorganizmów w zawiesinie leczniczej, a jednocześnie będzie prowadzić nadal badania naukowe. Wszystko dla pacjentów, ich dobra i zdrowia. Wszystko dla nauki, która powinna być ciągle uaktualniana.